Srpski vladika i ustaški odvjetnik
Eparhija je administrativna oblast Pravoslavne Crkve koju vodi episkop ili vladika. Reč „episkop“ (Επίσκοπος) na grčkom znači „nadzornik“, što dobar vladika zapravo i jeste.
Episkop ili vladika pakračko–slavonske eparhije je Jovan Ćulibrk. Rođen je kao Neven u Zenici (SFRJ) 16. aprila 1965. Ćulibrk je studirao južnoslovenske jezike i književnost na univerzitetima u Banjoj Luci i Zagrebu, gde je diplomirao na Katedri za stilistiku. Za svoj diplomski rad o Milošu Crnjanskom je dobio Brankovu nagradu Matice srpske. Teologiju je studirao na pravoslavnim bogoslovskim fakultetima u Beogradu i u Srbinju, gde je diplomirao sa radom o Nikonu Jerusalimcu. Magistarske studije iz jevrejske kulture pohađao je u Spomen-ustanovi Jad Vašem i na Jevrejskom univerzitetu u Jerusalimu. Za takve koji znaju mnogo više nego što im treba, pa im često znanje ume i da zasmeta, jedan srpski vladika je imao običaj da kaže: „Neki su preučili lekciju“.
Osim knjiškog znanja i interesovanja vladika Jovan je poznat i kao padobranac u mantiji. Vodnik je i rezervista čuvene 63. padobranske brigade iz Niša. Često svoju episkopsku mantiju ponosno zameni padobranskim kombinezonom, a uknjižio je najmanje 140 skokova. Pred ustoličenje vladike budimljansko-nikšićkog Metodija, episkop Jovan se spustio padobranom u prostor manastira Đurđevi Stupovi! („Vladika se padobranom spustio u Đurđeve Stupove: Blagodat dolazi sa neba (video)”. pravda.rs, pristupljeno 25.09.2021)
Za vladiku mučeničke pakračko–slavonske eparhije, čiji su vernici u dva rata, Drugom svetskom 1941–45. i građanskom 1991–95, najviše postradali, jer se na njenom području nalazio najužasniji logor (Jasenovac) za genocidno satiranje srpske, jevrejske i romske nejači, Jovan je izabran u maju 2014. i ustoličen 13. septembra te godine u Sabornoj crkvi Svete Trojice u Pakracu.
Vladika pakračko–slavonski se, dakle, za srazmerno kratko vreme proslavio ne samo učenošću i sportom, već i nečim što mu nikako ne služi na čast: kao koordinator Odbora Srpske Pravoslavne Crkve za Jasenovac i predstavnik u Jerusalimu, vladika je krenuo sa revizijom istine o satiranju Srba i drastičnim umanjivanjem broja srpskih, jevrejskih i romskih žrtava na najužasnijem mestu Drugog svetskog rata – u logoru Jasenovac.
Jutarnji list, Zagreb je 27. veljače (februara) 2016. objavio veliki intervju sa vladikom Jovanom Pakračko–slavonskim. Na kraju liturgije u Jasenovačkoj crkvi patrijarh Irinej je govorio o `stotinama tisuća` ubijenih Srba na području logora Jasenovac. Jovan Ćulibrk je tada krenuo sa revizijom istorijske istine i izjavio sledeće: „Što se tiče brojeva stradalih u sistemu koncentracionih i logora smrti Jasenovac, vrijedi ponoviti da konfuzija oko njih nastaje isključivo zbog toga što socijalistička Jugoslavija, a ni zemlje nastale njenim raspadom, nije uložila dovoljno ni sredstava, ni rada ni ljudi da bi se došlo do pouzdanih naučnih rezultata.
Nakon što su donesene prvobitne procjene broja žrtava – uglavnom oko 1948. godine – normalne zemlje su osnovale ili zadužile posebne naučne institucije da se bave detaljnim proučavanjem karakteristika Drugog svjetskog rata, zločina koji su se desili u njemu, kao i broja žrtava. Konfuzija oko broja žrtava u Jasenovcu, NDH i Jugoslaviji uopšte je predmet zgražavanja u međunarodnim naučnim krugovima; možda najsvježija – barem u pristupu – enciklopedija holokausta, ona Waltera Laquera, iznosi broj od stotinu do sedam stotina tisuća žrtava Jasenovca. To je apsurdno, ali se bojati da će taj apsurd biti još očigledniji u novijim izdanjima enciklopedija i opštih pregleda”, zaključio je tad episkop Jovan. (‘Komunistička optužnica ne može biti polazna točka razgovora o Stepincu’, Jutarnji list, 27. veljače 2016)
Da se nije radilo o izjavi tek za jednokratnu upotrebu svjedoči spontano reagiranje episkopa Jovana tijekom izlaganja njegova starijeg kolege, Atanasija Jeftića (84) na jednom humku Spomen područja Jasenovac, održanog dvije i pol godine nakon tog intervjua, 8. rujna (septembra) 2018. Naime, nakon što je episkop (u mirovini) Jeftić počeo govoriti o „700 hiljada ubijenih Srba” u Jasenovcu, Jovan Ćulibrk je spontano uzviknuo: „Prekinite vladiko, nije ih bilo toliko…”. Vjerojatno šokiran imperativnom upadicom kolege po struci i brata dakako, Jeftić je prekinuo govoriti ‘ratnohuškački’. (Jerko Zovak, „Kad episkop srpski ušutkuje srpskog episkopa zbog broja žrtava u Jasenovcu“, Sbplus.hr, 12.09.2018)
Ustaški koljač Miško Ratković iz Trilja, Dalmacija, sa još jednim ustašom, umazani srpskom krvlju, posle zločina 1941. (Muzej Jugoslavije); ovde nedostaje samo njihov odvjetnik obrane
Posledica ovakvog svjetonazora je najveći skandal koji se odigrao krajem decembra 2021. godine u Narodnoj skupštini Srbije – neizglasavanje Predloga Rezolucije o ustaškom genocidu nad Srbima, Jevrejima i Romima u NDH-a 1941–45. i proglašenja 28. aprila za Dan genocida nad Srbima u 20. veku. Bio je to vrhunac beščašća, drastičnog ponižavanja i obesmišljavanja postojanja Narodne Skupštine. Tada je samo 30 poslanika glasalo za usvajanje ove izuzetno značajne Rezolucije, a 113 tzv. poslanika nije ni glasalo, glasova protiv nije bilo.
Jovan Ćulibrk, episkop SPC u pakračko-slavonskoj eparhiji koja je teško stradala u vreme NDH, pa nedavno opet od iste hrvatske ruke 90-tih godina prošloga veka, bruka je, dakle, za Srpsku Crkvu i Pravoslavlje. Njegove drske i politički motivisane tvrdnje kojima se umanjuju ne samo statistički nego i moralno srpske žrtve na teritoriji pod kontrolom NDH između 1941. i 1945. ne nailaze na ukor viših crkvenih vlasti. To je logično zato što je Srpska Crkva ogrezla u ekumenizam, čiji je jedan od osnovnih postulata ne zamerati se inovercima. Pored ovoga, drugi činilac koji crkvenom vrhu diktira popustljivost prema zabludelom episkopu je sprega sa svetovnom vlašću u Srbiji koja se dogovorila sa političkim Zagrebom da ne naglašava pitanje srpskih žrtava za uzvrat za saradnju Hrvatske na fatalnom „evropskom putu.“
Likuj dnes, vladiko i odvjetniče obrane, i vascela ustašijo s njim! Ubedio si srpsko–hrvatski „region“ da su Srbi vazda krivi i kad ih kolju, čekićaju, bacaju u jame i bunare i žive sahranjuju. I da je satiranje i zatiranje Srba zapravo mit „velikosrpskih jugo–unitarista“, a ne papsko–križarski genocid. Zato zajedno sa slavnim Kikeronom (Marcus Tullius Cicero, 107–44 pre Hr.) uzvikujemo: O tempora, o mores! (Čudnih li vremena, čudnih li običaja!)
Autor: Dragan R. Mlađenović
Izvor: Nauka i kultura
