Rumunija je pribegla ogromnoj nasilnoj deportaciji Srba u Baragansku pustinju
Sa Rumunima smo mi Srbi uvek imali najbolje moguće odnose. Pravoslavni narodi, sličan mentalitet, Rumuni do pre 150 godina pisali ćirilicom, velika povezanost još od srednjeg veka, vremena turske okupacije itd. Nikad nismo ratovali međusobno (i nadamo se da nikada nećemo), uvek pružena ruka i bratsko poštovanje prema bratskom rumunskom narodu.
Iako je bila jedna prilika za sukob sa Rumunijom, to se nikada nije desilo. Recimo, Kraljevini Rumuniji, u okviru Trojnog pakta, Adolf Hitler je 1940. godine ponudio da čitav srpski Banat uđe u sastav Rumunije. Rumuni su tada izričito odbili da zauzmu bilo koji deo srpske teritorije.
I danas je Rumunija, uopšteno govoreći, prijateljska zemlja koja ne priznaje nezavisno tzv. Kosovo* ali sa druge strane glasala je u UN za ovu sramnu rezoluciju o Srebrenici i često ima neprikladne izlete u vezi srpskih Vlaha na istoku Srbije, koji su sa Srbima rame uz rame obnovili Srbiju.
Kao što znate, geografski Banat je na Pariskoj mirovnoj konferenciji podeljen na srpski i rumunski deo. Tada je 100.000 Srba ostalo sa rumunske strane granice, a 80.000 Rumuna sa srpske strane granice. I dok Srbi danas uživaju sva prava u Rumuniji, i Rumuni u Srbiji, ipak postoji jedna velika crna mrlja koju je komunistička Rumunija učinila srpskom narodu. Ta crna mrlja se zove masovna deportacija i progon Srba iz Banata i Oltenije u gulage Baraganske pustinje na delti Dunava. Naime, zbog „Titovog istorijskog NE Staljinu“ 1949. godine, a zapravo usled Staljinovog izbacivanja jugoslovenskog komunističkog rukovodstva na čelu sa diktatorom Hrvatom Josipom Brozom Titom iz sovjetskog komunističkog lagera, svi Srbi u jednom neslobodnom i totalitarnom rumunskom komunističkom društvu postaju viđeni kao „Jugosloveni“ i samim tim automatski i kao „titoisti“. Po tumačenju rumunskih komunista, Srbi postaju strani i neprijateljski element u rumunskom komunističkom eksperimentu. Međutim, ko zna Srbe iz Temišvara i okoline, zna da je njima do Hrvata Tita bilo stalo kao do zajednice albatrosa na Grenlandu.
Dakle, i nakon dolaska komunizma u Rumuniju i Srbiju, naš narod sa rumunske strane granice nastavlja da živi svojim životom, mahom u srpskim selima gde su bili veleposednici ogromnih površina plodne zemlje, a koju su rumunski komunisti počinjali da oduzimaju u procesu nacionalizacije. Međutim, živeti svoj život uglavnom nezainteresovani za političke razmirice među komunističkim rukovodstvima različitih komunističkih zemalja nije bilo dovoljno. Totalitarno društvo kakvo je komunističko zahteva nasilje i hrani se žrtvama onih koji su unapred obeleženi kao neprijatelji. A tih 1950-ih godina u komunističkoj Rumuniji, neprijatelji postaju titoisti, odnosno drugim rečima—Srbi! Naime, u periodu 1951-1956, komunistička Rumunija je pribegla ogromnoj nasilnoj deportaciji uglavnom Srba, koji su živeli u pojasu od 30km od jugoslovensko-rumunske granice u Baragansku stepu, na ivici močvara delte Dunava, na krajnjem istoku Rumunije, u pokrajni Vlaška. Posebno su pogođene bile oblasti Timiš, odnosno grada Temišvara sa velikom srpskom zajednicom i Karaš-Severin na Dunavu, prekoputa našeg Kladova, kraj koji je prepun srpskih sela i velikih srpskih zajednica.
Zbog Titovog odvajanja od Staljina, jugoslovensko-rumunska granica postala je predmet velikih političkih i oružanih tenzija. Trebalo je kazniti jugoslovensko jeretičko komunističko rukovodstvo i to se sve činilo preko leđa nesretnog nevinog srpskog naroda, koji sa tim sukobom nikakve veze nije imao. Stoga su rumunsko Ministarstvo unutrašnjih poslova i njihova tajna policija Sekuritate odlučili da Srbe (bilo je tu u manjini i dunavskih švaba i Mađara) nasilno preseli u gulag u najnegostoljubiviji i najsuroviji kraj Rumunije, na potpuno drugom kraju ove prilično velike evropske zemlje.
Radilo se zapravo o etničkom čišćenju Srba iz srpskih delova rumunskog Banata i njihovom nasilnom naseljavanju u negostoljubivu pustoš i vetrometinu kakva je Baraganska stepa. To je ujedno predstavljalo i nasilnu kolonizaciju ove stepe, u kojoj gotovo niko dobrovoljno nije želeo da živi i već vekovima je bila skoro potpuno depopulizovana oblast.
Rumunski komunisti su se posebno obrušili na najuglednije i nekada najbogatije Srbe, koji su važili za jedne od najvećih zemljoposednika u Rumuniji pre dolaska komunista. A svi znamo da su zemljoposednici i domaćini, kao nezavisni i samodovoljni, najveći neprijatelji komunističkoj ideologiji. Koliko je bila imućna srpska zajednica, može da se vidi po prelepim srpskim crkvama i školama u svakom srpskom selu u Rumuniji, a posebno po velelepnoj Sabornoj crkvi u na centralnom trgu u Temišvaru, zajedno sa palatom srpskih episkopa.
Tako je 1951. godine, preko noći, u stočne vagone ponatrpano oko 50.000 ljudi, kojima je dato par sati da ponesu samo ono najosnovnije i koji su odmah prebačeni, na potpuno drugi kraj Rumunije, u pustaru koju je udarao snažan hladan vetar sa Dunava i u kojoj su Srbi morali posle života u svojim divnim ravničarskim kućama da grade zemunice od blata, u kojima su živeli. Baragan je bio opkoljen vojskom pet godina i odatle nije moglo da se izlazi bez posebne dozvole. Srbi su dakle dovedeni u ovu pustaru u kojoj su živeli, mučili se i umirali u kućama od blata sa krovovom od slame, a mnogi su ostavili svoje kosti u toj krajnje negostoljubivoj pustinji.
Sa druge strane, Titov komunistički antisrpski režim prstom nije mrdnuo da pokuša da interveniše i spase naše sunarodnike od uništenja u Baraganskoj pustari. Njihov cilj je oduvek bio, što se i u ovom slučaju vidi, što manje Srba.
Promenom rumunske politike 1956. godine, Srbima koji su preživeli, bilo je dopušteno da se vrate onome što je ostalo od njihovih imanja u Banatu i Karašu.
Neznani broj naših sunarodnika je ostavio svoje kosti u Baraganu, a jedan mali broj je odlučio da ili ostane tamo gde su kao vredni ljudi iz ničega stvorili dom (uglavnom u mešovitim brakovima sa dunavskim Švabicama) ili su se preselili u Bukurešt i okolinu. Ove deportacije su nanele nesagledive štete srpskoj zajednici u Rumuniji, jer su praćene i kolonizacijom srpskih sela koja su počela da gube srpsku većinu i postajala su rumunska.
Malo Srba u Srbiji i drugim srpskim zemljama danas uopšte zna za deportacije i patnje banatskih Srba 1951-1956 koje su pretrpeli vreme rumunskog komunizma zbog austrougarskog kaplara Tita i partije.
Izvor: Istorija Srba
