Patrijarh Pavle, svetac koji je u zemnom životu po nebu hodio
„Proći će sve, ali duša, obraz i ono što je dobro, ostaje zauvek.“ (Sveti patrijarh Pavle, 1914-2009)
„Život je živio kao da će mu svaki dan biti sudnji i govorio je kao da će mu svaka reč biti poslednja. Niko u bučnijem veku nije živio tiše, a čuo se dalje. Niko nije govorio manje, a da je rekao više. Niko nije lakše hodio zemljom, a da je ostavio dublje tragove. Niko nije bio manjeg rasta, a da se video s veće daljine. Otuda, ni više ljudi, ni veće tišine na njegovom pogrebu…“ (Matija Bećković, 1939, književnik i akademik; o Svetom patrijarhu Pavlu)
„Velike duše, plemenite ljude, ne treba tražiti s buktinjom u ruci; oni se u životu ne vide od lažne svetlosti, lažnih veličina ljudskih. Tek iz groba sijaju oni svojom sopstvenom tihom i čistom svetlošću…“ (Božidar Knežević, 1862-1905, filozof)
„Ima na svijetu mirnih, dobrih ljudi / što kroz svijet nečujno i tiho gaze / kao da nogom stupaju po pamuku, / a naše oči nikad ne opaze /ni njih ni njinu tihu radost ili muku…“(Aleksandar Leso Ivanović, 1911-1965, pjesnik)
Jedanaestog septembra 2024.godine, navršilo se 110 godina od kada se visoko vaznesena duša Svetog patrijarha Pavle (1914-2009) obukla u čelovečesko. Bio je 44.poglavar Srpske pravoslavne crkve (SPC), koji je spokojno usnio u Gospodu nakon svete tajne pričešća. Na svetosavskom patrijaršijskom tronu proveo je devetnaest godina. Prvi po časti arhijerej SPC postao je (1990) u svojoj 76.godini, apostolskim žrebom, odnosno promišlju Božjom. O tome postoji sledeća anegdota:
„U vreme kada je Sveti Otac Pavle bio monah u manastiru Blagoveštenje, u Ovčar Banji, krene nekoliko njih monaha čamcem da obrađuje manastirsku zemlju s druge strane Zapadne Morave. Čamac se pod teretom nakrivi, a otac Antonije (Đurđević) padne u reku. Pavle skoči u vodu i izvuče Antonija na obalu.
Posle više od četiri decenije Antoniju je, kao blagočestivom arhimandritu manastira Tronoša, pripala čast da izvuče kovertu sa imenom novog srpskog patrijarha. Pošto je izvukao kovertu sa Pavlovim imenom, oni, koji su znali za događaj sa Zapadne Morave, kazali su:
-Pavle je izvukao Antonija iz reke, a Antonije Pavla za patrijarha!“
Njegova Svetost je izabrana za patrijarha u jednom od dramatičnih perioda srpske istorije. Ali, i tada je govorio:
„Obavezni smo i u najtežoj situaciji da postupamo kao ljudi i nema tog interesa, ni nacionalnog ni pojedinačnog, koji bi nam bio izgovor da budemo neljudi…Ja bih pre pristao da nestane, ne samo velika nego i mala Srbija zajedno sa mnom, nego što bih pristao na neljudsko i nečovečno. Eto, to za mene znači Kosovski zavet i opredeljenje za Carstvo Nebesko.“
Sveti patrijarh Pavle je blagodatno i blagodarno nosio svoj krst. Bio je brižni pastir Božji naciona serbskoga. O tome svjedoče njegove bogonadahnute, pomiriteljske riječi, od 11.marta 1991.godine. U Beogradu, na Terazijama protestovale su pristalice opozicije, a na Ušću su se okupile pristalice vlasti. Prijetilo je da dođe do sukoba. Sa improvizovane govornice kod terazijske česme patrijarh se nezadovoljnim studentima obratio riječima:
„Braćo i sestre, narode predaka naših, dolazim vam sa trona Svetog Save, da vas zamolim sledeće: u interesu svega našeg naroda je da, imajući u vidu opšti interes u ovim teškim prilikama i nevoljama našeg naroda, molim u ime crkve Svetosavske Pravoslavne da se ova teška pitanja raspravljaju na mestu na kojem se mogu raspravljati mirno i razumno u opštem interesu… da se u miru raziđemo…Poći ću i na onu drugu stranu, da i njih isto molim da se u ovako teškim prilikama raziđu…Sve je ovo naš narod. Zar da zaplivamo u krvi?“
Dobrica Ćosić je s pravom kazao da je „rodoljublje srpskog patrijarha Pavla poistovećeno sa čovekoljubljem, istinoljubljem i pravdoljubljem“.
Duhovna snaga Svetog patrijarha Pavla je bila blagodat Božija. Bio je narodni sveti čovjek. Išao je pješice kao rani apostoli. Bio je jedan od rijetkih ljudi koji su umjeli mudro da ćute. Nijesu ga privlačila materijalna blaga, za njega je blago duhovno uzdizanje, uznošenje ka Bogu.
U ljudima je budio iskru Božiju, prenosio i dijelio sa drugima ljubav Božju i bio most koji vodi ka Bogu. Pomagao je da otvorimo kapiju oboženja u svojim dušama. Jedan je od onih ljudi koji prebrzo prođu kroz naš zemni život, i ostave Bogolike tragove u našim srcima i dušama. I nikada ne ostajemo isti, jer smo upoznali Božjeg čovjeka.
Poučavao je, tokom cijelog života svoga i druge: vjernike, sveštenike, monahe i arhijereje, da tako žive. „Što smo dalje od Boga, dalje smo i jedni od drugih“ i „Budimo ljudi, deca Božija.“, govorio je.
Jovan Janjić, biograf patrijarha Pavla, u knjizi „Budimo ljudi – reč patrijarha Pavla“, navodi, u prilog naprijed rečenom, i sledeću anegdotu:
„Bilo je zasedanje Svetog arhijerejskog sabora SPC. Njegova Svetost, kao i obično, krenu na večernju službu u Sabornu crkvu. Kad izađe iz Patrijaršijskog dvora, vide ispred sebe mnoštvo parkiranih velikih crnih automobila. Pita sveštenika koji ga prati:
-Čija su ovolika luksuzna kola?
– Naših episkopa, Vaša Svetosti! Došli su njima na ovaj Sabor – odgovori ovaj.
– O, Bog ga video, šta bi tek vozili da nisu dali zavet skromnosti?! – začudi se Njegova Svetost.“
On, koji nije osjetio roditeljsku ljubav, širio je ljubav Božju i bio je brižni roditelj naciona serbskoga. Na riječi divljenja da je „svetac koji hoda“, hristoliko je odgovarao da o tome „ko je svetac odlučuje jedino Bog“.
Sveti patrijarh Pavle je dobro razumio zlonamjernost SAD (i Zapada) prema Srbiji i srpskom narodu. Tako je tadašnji ambasador SAD Voren Cimerman, na jednom prijemu, pitao patrijarha šta može da učini za Srpsku pravoslavnu crkvu. Naš otac duhovni je odgovorio:
„Samo nemojte da nam odmažete, na taj način ćete nam pomoći.“
Kao vladika Raško-prizrenski proveo je skoro trideset četiri godine. Trpio je vrijeđanja i fizičke napade nedobronamjernih Albanaca, kao i nasrtaje na imovinu SPC. Pisao da je „bilo sve jasnije da je Kosovu i Metohiji negde, na nekom mestu, presuđeno da više ne bude srpsko“ i „Srpska golgota na Kosovu traje vekovima i to vide i znaju svi osim onih koji su izabrali da budu slepi za gledanje istine i gluvi za slušanje pravde.“
Sveti patrijarh Pavle se nalazi u zajedničkom jatu srpsko-ruskih arhangela. Mojoj supruzi Dragici se ukazuje kao visoko vazneseno svjetlosno biće nadnaravnog nebesno-plavog sjaja sa velikim, jarkim, bijelim krilima koja mogu da pokriju horizont. Evo i nekoliko Nebeskih ukazanja Njegove Svetosti, koja smo prenosili ruskim ambasadama u Podgorici i Beogradu, Srpskoj patrijaršiji, Mitropoliji crnogorsko-primorskoj i na druge adrese:
„Srpski narod mora da se duhovno ujedini, u Bogoljublju i Hristoljublju, sa ruskim narodom i Svetom Rusijom. Vladimir Putin bi, u tom slučaju, bio spasitelj Crne Gore i Srbije i vaskolikog naroda srpskog. Samo ako se oboži i složi, srpski narod će imati Božju i arhangelsku pomoć. Iz Rusije treba doneti dva osveštana krsta. Jedan od njih treba postaviti na postolje ispred hrama Svetoga Save, na Vračaru, a drugi u Ostroško svetilište.“ (24.2.2011.)
„Ako se srpski narod ne osvesti i ne vrati Bogu, Rusiji i tradicionalnom moralu, Srbiju i Crnu Goru čekaju teške posledice.“ (13.4.2011.)
„Pristanak vlasti Srbije na podelu Kosova i Metohije doveo bi do nestanka Srbije i srpskoga naroda. Umoljavam rusko državno rukovodstvo da sačuvaju KiM u sastavu Srbije. Jedini spas za Srbiju je politički, ekonomski i vojni savez sa Rusijom.“ (1.6.2011.)
„Vaskrsenju srpske i ruske duhovnosti umnogome bi doprinelo kad bi veliki srpski patriota Emir Kusturica snimio seriju dokumentarnih filmova o srpskim i ruskim svetilištima, koji bi se često prikazivali na srpskim i ruskim TV kanalima.“ (22.4.2013.)
„Iskrenom molitvom svaki Srbin treba da priziva Božju blagodat na okupirano Kosovo i Metohiju, na sav srpski narod, sve srpske zemlje i Rusiju. Ne sme se sklapati nikakav sporazum o potpunoj ili delimičnoj predaji nasilno otete središne srpske zemlje.“ (9.2.2018.)
Sveti Sava je ukazao da Srpska pravoslavna crkva, uz pomoć vlasti Srbije, treba da omogući da vjerni narod organizovano hodočasti na grob patrijarha Pavla u manastiru Rakovica i napaja se iscjeljujućom Božanskom energijom. Patrijarh je snažni nebeski branič Srbije i srpskoga naroda u cjelini, kao i Rusije i ruskoga naroda.“ (26.2.2016.)
A Sveta Matrona (Matronuška) Moskovska Svemoćna je ukazala da je „neophodno izgraditi hram (crkvu) posvećenu patrijarhu Pavlu u blizini Palate Srbije (nekadašnje Palate Federacije), pored Dunava, sa krstom zlatne boje na njoj. Vjernici – poštovaoci patrijarha trebalo bi da u to svetilište donose po jedan cvijet. Donijeto cvijeće bi se uveče stavljalo na Njegove svete mošti radi neutralisanja jake negativne energije na tom području.“ (3.10.2016.)
Svete Mati i Sveti Oci naši postojano umoljavaju da se patrijarh Pavle neodložno proglasi svetiteljem, odnosno da se izjednači njegov status na Zemlji sa onim na Nebu. Taj sveti čin bi mnogostruko osnažio i usmjerio blagodatnu pozitivnu arhangelsku energiju na srpski narod i srpske zemlje. Takođe, njegovim posvećenjem u Ruskoj pravoslavnoj crkvi, osnažena blagodat Božja, prenosila bi se i na Svetu Majku Rusiju i ruski narod.
„…Da budemo ljudi, Božji izabrani,/ Sveti oče Pavle, ti pred Hrista stani!“
Slava Ti i hvala, Sveti oče Pavle, Zaštitniče i Zastupniče naš nebeski!
Autor: Milan Gajović, Podgorica
