Antisrpski karakter KPJ
AntisrpskI KARAKTER KPJ (Antisrpske partije Jugoslavije)
Uvodne napomene
Cilj ovog članka je konstruktivan doprinos proučavanju fenomena antisrpskog karaktera Komunističke partije Jugoslavije, tj. kasnijeg Saveza komunista Jugoslavije, jugoslovenskoj i pre svega srpskoj istoriografskoj nauci. Ova tematika do sada nije adekvatno obrađivana, a kamoli obrađena, pre svega iz ideološko-političkih razloga obzirom da nesrpske jugoslovenske istoriografije za to nisu ni zainteresovane iz nacionalnih razloga dok je u slučaju srpske državne istoriografije (tj. istoriografije Republike Srbije) razlog za potcenjivanje ove tematike čisto praktične prirode ukoliko znamo da Srbija još uvek nije rastitoisana pa se stoga nemože očekivati da još uvek vladajuće titoističke strukture jednostavno rade protiv samih sebe (praktičan primer je Dačićev SPS). S druge strane, srpska emigrantska istoriografija je nakon 1945. g. tradicionalno zaokupirana proučavanjem i iznošenjem istine o antifašističkom i antititoističkom „četničkom“ pokretu đenerala Dragoljuba Draže Mihailovića. Oni malobrojni pioniri u dokumentovanom iznošenju prave istine antisrpskog karaktera prebrozovske i brozovske KPJ/SKJ i njene vojnoudarne pesnice tzv. „Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije“ iz vremena Drugog svetskog rata se sistematsko-planski ignorišu iliti proglašavaju za naučne „diletante“. Ovaj tekst je pokušaj shvatanja korena savremene nacionalne katastrofe Srbije i srpskoga naroda uopšte – korena čiji se jedan od najdebljih krakova zove Komunistička partija Jugoslavije.
Politički karakter KPJ
Komunistička partija Jugoslavije (KPJ) je od samog svog osnivanja na „Vukovarskom“ kongresu (od 20.-og do 25.-og juna 1920. g.)[1] zauzela vidan antisrpski stav koji se provlačio od tog momenta kroz sve partijske dokumente o „istorijski pravičnom“ rešavanju nacionalnih pitanja u Jugoslaviji za vreme Kraljevine SHS i Kraljevine Jugoslavije (1920. g.−1941.g.).[2] Shodno ovakvom partijskom programu o „suzbijanju velikosrpskog hegemonizma“ proizilazilo je i konkretno antisrpsko političko delovanje partije sve do početka Drugog svetskog rata da bi se nakon aprilskog sloma 1941. g. partijska antisrpska politika iz predratnog perioda pretočila u konkretne vojno-političke akcije za vreme samog rata, tj. „socijalističke revolucije“, koja je u nacionalnom smislu imala etnocidni karakter rešavanja srpskog nacionalnog pitanja. Otvoren ili prikriven antisrpski vid delovanja KPJ i njenih partijsko-partizanskih formacija (tzv. „Narodno-oslobodilačke vojske Jugoslavije“) za vreme revolucionarnog preuzimanja (tj. preotimanja) vlasti na prostoru čitave Jugoslavije 1941.g.−1945.g. je u svojoj antisrpskoj komponenti višeslojan. Međutim, jasno se uočava da je njegova krucijalna dalekosežna političko-nacionalna karakteristika bila pre svega prohrvatska[3].
U kontekstu gore navedenog bismo ovom prilikom ukazali na jedan od relevantnih povesnih izvora iz samoga ratnoga perioda a koji između ostalih komunističko-životinjskih zverstava govori i o masakriranju Veselina Petrovića koji je bio predsednik opštine Divci, sela blizu Valjeva, a koga je živog obezglavio testerom komunističko-partizanski politički komesar Hinko Majer. Testerisanje Srbina Veselina Petrovića od strane Hinka Majera je opisano u dokumentu pod naslovom Krvava lista komunističkih zločina u Srbiji a koja je izdata, na osnovu svedočenja očevidaca, od strane vlasti generala Milana Nedića godine 1942. U ovom konkretnom slučaju očevidac je Ljubomir Rafailović iz samog sela Divci. Evo šta između ostalog stoji u ovoj listi komunista povodom ovog slučaja:
„Poslednjih dana septembra komunistički zverovi, pod vođstvom Jevrejina Hinka Majera, ‘veletrgovca’ iz Zagreba, uhvatili su Veselina Petrovića, predsednika opštine Divci u srezu valjevskom, i umorili ga najstrašnijim mukama. Prvo su mu sekli deo po deo tela, onda su mu testerom odsekli glavu.
Ova ista banda Majerova [ovde se konkretno radi o komunističkom Kolubarskom Narodno-oslobodilačkom partizanskom odredu, primedba V. B. S.] imala je svoj štab u septembru [1941. g., primedba V. B. S.] u selu Dupljaji. Kada su vladini odredi očistili ovo selo i taj kraj od komunističkih razbojnika našli su u dvorištu te kuće 35 grobova u kojima su plitko bili pokopani seljaci iz tog kraja koje je Hinko Majer sa svojim dželatima umorio najužasnijom smrću, najčešće sekući im komad po komad tela. Jedan od sudija Majerovog ‘prekog suda’ imao je običaj da seljaku izvedenom pred ovaj skup crvenih zverova zabije dve kame, po jednu sa svake strane u vrat i onda da kroz smeh pita svoje ostale drugove: ‘Da li da ga oslobodimo?‘“ (str. 58−59) .
Stavovi KPJ i njenog etnopolitički nesrpskog politbiro-rukovodstva[4] su kao i čitava ideologija partije bili čista kopija antiruske politike i ideologije etnopolitičkog antiruskog rukovodstva partije Boljševika (kasnije Komunističke partije Sovjetskog saveza) s tim što su ulogu Rusa kao „ugnjetačkih eksploatatora“ na prostoru Carske Rusije u jugoslovenskom slučaju preuzeli Srbi kao čitav etnokolektiv. S toga, nije ni čudno da su jugoslovenski komunisti doslovce preuzeli i boljševičku retoriku i način rešavanja nacionalnih pitanja pa je tako posleratna titoistička Jugoslavija preuređena na osnovu principa preuzetih iz Lenjinovog (1918. g.) i Staljinovog (1936. g.) ustava za SSSR. A konkretna rešenja komplikovanih nacionalnih pitanja kako na prostoru SSSR-a tako i socijalističke Jugoslavije su počivala na jednostavnoj formuli: „kolektivna krivica – kolektivna kazna“. Tako je čitavo političko-teritorijalno ustrojstvo Titove Jugoslavije počivalo na navodnoj srpskoj kolektivnoj krivici iz međuratnog perioda[5] dok se iz nekog „neobjašnjivog“ razloga kolektivna krivica hrvatskog naroda (zajedno sa muslimanskim „hrvatskim cvijećem“) za etnocid nad Srbima u periodu Drugog svetskog rata na prostorima Nezavisne države Hrvatske (NDH) nije uzimala u obzir.
Tako smo nakon rata 1945. g. npr. učili u školskim udžbenicima i drugim propagandnim pamfletima da su u jasenovačkom logoru smrti „fašisti“ ubijali „antifašiste“ ili u najboljem slučaju da su „ustaše“ ubijale „partizane“ i druge „antifašističke rodoljube“.[6] Međutim, ovaj „ustaški“ (ali nikako hrvatski i bošnjački) etnocid nad Srbima na prostoru čitave NDH u vremenskom periodu od 10. aprila 1941. g. pa sve do 15. maja 1945. g. je ipak konačno verifikovan od strane KPJ i njene tzv. „Narodno-oslobodilačke“ vojske Jugoslavije (NOVJ) nakon rata tako što je kao posebna republika u okvirima socijalističke Jugoslavije stvorena uvećana (sa italijanskom Istrom, italijanskim delom Dalmacije i srpskim Dubrovnikom) i etnički do pola očišćena Hrvatska u Brozovim granicama (od 24% Srba pre rata na 12% nakon rata)[7] i to bez ikakvih nacionalno-teritorijalnih autonomija za preživele Srbe, dok je s druge strane teritorija socijalističke Srbije razdrobljena u tri nepovezana i međusobno antagonistička dela (Vojvodina, centralna Srbija i KosMet). Zašto Istra i Dubrovnik (tj. teritorija bivše nezavisne Republike Dubrovnik)[8] nisu dobile autonomni status u okviru NR/SR Hrvatske po uzoru na Vojvodinu, a Krajina (i to nakon etnocida nad Srbima Krajišnicima) po uzoru na KosMet, može se objasniti samo ukoliko se dobro prostudira antisrpska politika KPJ od svog samog osnivanja kao i realna antisrpska uloga NOVJ za vreme rata. U tom kontekstu lako je shvatiti i zašto nisu zapadni delovi NR/SR Makedonije dobili autonoman status (npr. kao Autonomna pokrajina Ilirida sa administrativnim centrom u Tetovu) po ugledu na južne delove NR/SR Srbije jer se čitava politika nakon rata vladajuće KPJ kasnije Saveza komunista Jugoslavije (SKJ) zasnivala na predratnoj politici razbijanja Srpstva po principu „slaba Srbija (i degradirani Srbi kao etnokolektiv) – jaka Jugoslavija (na čijem čelu je Hrvat-Slovenac Josip Broz Tito)“[9]. Tako je logično bilo da nakon 1945. g. makedonski Sloveni dobiju status odelite nacije (od Srba) sa svojim novoproklamovanim i sastavljenim standardnim i jezikom i pismom, ali je isto tako bilo nelogično da se nacionalna država (NR/SR Makedonija) sada te novoformirane etnonacije „Makedonaca“ teritorijalno razdrobljava stvaranjem nekakve šiptarske autonomne pokrajine ili bar oblasti. U svakom slučaju, jasno je da je ovakav razvoj posleratnog načina rešavanja nacionalnih pitanja od strane titoističkih pobedničkih vojno-političkih struktura imao svoju predratnu (1920. g.−1941. g.) povesnu pozadinu na koju bismo u najkraćim crtama želeli da ukažemo u donjem tekstu.
KPJ i (srpsko) nacionalno pitanje u međuratnom razdoblju
Osnovni kostur autentičnih stavova jugoslovenskih komunista u vezi sa rešavanjem nacionalnih pitanja u višenacionalnoj novoformiranoj Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca (SHS) postavio je Sima Marković u raspravi Nacionalno pitanje u svetlosti marksizma objavljenoj 1923. g. Za njega je sama Kraljevina bila „uzgredni produkt“ ali ne i delo „nacionalne revolucije“. Suštinu ovakvog stava možemo shvatiti ukoliko znamo da je tzv. „ujedinjenje Jugoslovena“ stvarno proglašeno u Zagrebu 23. novembra 1918. g.[10] a ne u Beogradu 1. decembra iste te godine[11] kao što se to učilo i još uvek uči u školama pa i na univerzitetima obzirom da je regent Kraljevine Srbije tog 1. decembra 1918. g. de facto samo verifikovao de iure proglašeno ujedinjenje u Zagrebu od 23. novembra 1918. g. od strane zagrebačkog Narodnog vijeća.[12] Drugim rečima, Markovićeva (tj. KPJ) poruka je jasna: Zagrebu je „Proklamacija o ujedinjenju Države Slovenaca, Hrvata i Srba sa Kraljevinom Srbijom i Crnom Gorom“ samo usputna stanica do koje se došlo igrom povesnih okolnosti (poraz Austro-Ugarske i samim tim ideje o stvaranju velike Hrvatske u njenim okvirima kao odelite federalne celine)[13] a ne krajnji nacionalno-politički cilj Hrvata i ostalih neSrba. A koji je to bio krajnji nacionalno-politički cilj Zagreba objasnio je dr. Franjo Tuđman (inače Titov ratni saborac i posleratni general koji se u prvim mesecima NDH 1941. g. borio u ustaškoj uniformi) krajem tog istog stoleća kada je tražio da se prilikom razdruživanja od ostataka Jugoslavije zagrebačkoj Hrvatskoj vrate sve one teritorije (naravno bez Slovenije) koje je zagrebačka Država Slovenaca, Hrvata i Srba navodno i unela u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca 1918. g. iako su Srbi u Državi SHS činili etničku većinu.
Šta se dalje krilo iza ovakve KPJ formulacije sam Marković je konkretno „pojasnio“ stavom koji će od tada pa sve do „pravičnog“ rešavanja nacionalnih pitanja u posleratnoj Brozovoj Jugoslaviji za komuniste i njihove simpatizere (koji su i dan danas na mnogim rukovodećim funkcijama u Srbiji) važiti kao neprikosnovena aksioma: tzv. velikosrpska hegemonija je bila oblik političke nadoknade za privrednu nerazvijenost srpske buržoazije u poređenju s hrvatskom buržoazijom, koja je (hrvatska buržoazija), pri tome, za vreme Prvog svetskog rata 1914. g.−1918. g. još više materijalno ojačala u odnosu na srpsku.[14] Da se u tom kontekstu uzgred potsetimo da je oko 50% industrije Kraljevine Srbije za vreme Prvog svetskog rata bilo uništeno a u tom uništavanju su dobrim delom učestvovali Slovenci, Hrvati i Bošnjaci u austrougarskim uniformama a nešto slično se dogodilo i nakon Drugog svetskog rata 1941. g.−1945. g. kada su fabrike iz Srbije premeštane u Sloveniju valjda kao nadoknada za međuratnu tzv. velikosrpsku hegemoniju. Treba napomenuti da je u Prvom svetskom ratu bilo slučajeva odbijanja izvršavanja naređenja za streljanje ili vešanje srpskih civila od strane čeških i slovačkih jedinica u austrougarskoj vojsci na teritoriji okupirane Srbije (podignut im je spomenik u Šumaricama u Kragujevcu – tzv. „Čehoslovačko groblje“ kao i spomen ploča na Tekerišu u zapadnoj Srbiji obzirom da su zbog odbijanja izvršenja naređenja streljani) ali da nije postojao ni jedan jedini slučaj (bar ne zabeležen) ovakvog odbijanja izvršenja naređenja od strane slovenačkih, hrvatskih ili bošnjačkih jedinica, tj. vojnika. Istoričari znaju i to da je austrougarski kaplar Josip Broz Tito na srbijanskom frontu u Prvom svetskom ratu 1914. g. kao pripadnik zloglasne 42. domobranske „Vražje divizije“ učestvovao u krajnje delikatnim vojnim zadacima tj. u „hvatanju živih jezika“ a sobzirom na veliki stepen rizika u ovakve akcije su se slali isključivo dobrovoljci (tj. dragovoljci). Što se tiče već spomenutog „industrijskog pitanja“, na drugoj strani, industrijska infrastruktura na teritoriji Države SHS je ostala netaknuta za vreme rata tako da je upravo slovenačka i hrvatska industrijsko-finansijska buržoazija nakon ujedinjenja bila ta koja je uživala privilegovan pa čak i hegemonistički položaj u odnosu na srpsku.
Za Markovića i KPJ su se istorijski zategnuti međunacionalni odnosi mogli „skinuti sa dnevnog reda“ davanjem širokih nacionalno-pokrajinskih političkih autonomija ili pak formiranjem nezavisnih država što je bio zvanični stav KPJ sve do 1935. g. kada je Kominterna privremeno usvojila stav očuvanja teritorijalnog integriteta Kraljevine Jugoslavije usled borbe protiv nadolazeće nacifašističke plime. Kako je u praksi ova originalna ideja iz 1923. g. realizovana nakon 1945. g. videli smo na primeru (kon)federalističkog uređenja Brozove Jugoslavije kada su šest socijalističkih republika nakon 1974. g. postale nezavisne države od kojih je samo jedna – Srbija primenom principa nacionalno-pokrajinskih autonomija u okviru politike „asimetričnog (kon)federalizma“ bila sistematski i smišljeno razbijana i konačno razbijena na tri dela. Stoga je i jasno zašto su Ljubljana i Zagreb odlučili da napuste (kon)Federaciju (sa teritorijama koje im je dao Tito a zaradili Srbi kao ogromna većina u partizanskim jedinicama) u trenutku kada se u Beogradu pročuo zahtev (nebitno od koga) da Srbija iz tri dela mora biti opet cela.
Da je nacionalno pitanje bilo jedno od najbitnijih stavki u komunističkoj platformi borbe za vlast izvođenjem socijalističke revolucije jasno je istaknuto na tzv. Trećoj konferenciji KPJ januara 1924. g. u Beogradu. Osnovni zaključci ove konferencije su bili da je: velikosrpska hegemonija izazvala odbrambeno grupisanje hrvatskog i slovenačkog naroda i nacionalnih manjina, kao i pokreta za autonomiju Crne Gore, Bosne, Vojvodine, kao i za nezavisnost Makedonije. Ovako sročeni zaključci Treće konferencije KPJ sugerišu da je srpska „hegemonističko-ugnjetačka politika“ za samo prve četiri godine postojanja zajedničke države dovela do opravdane pobune Slovenaca, Hrvata, Bosne, Vojvodine, Crne Gore i Makedonije – dakle za sada šest autonomnih i kasnije nezavisnih delova nove Jugoslavije. Dakle, Dalmacija, Krajina, Slavonija i Dubrovnik svoje nezadovoljstvo protiv „velikosrpskog hegemonizma“ ne izražavaju samostalno već samo i isključivo preko Hrvatske dok u isto to vreme Vojvodina, Bosna, Makedonija i Crna Gora ne izražavaju svoje nezadovoljstvo preko Srbije (čiji su sastavni delovi bili u trenutku ujedinjenja 1918. g.)[15] već odelito. Međutim, suština gore navedenih zaključaka je da se implicitno sugeriše stvaranje novih nacija na prostoru Jugoslavije – otcepljenih samo od srpskog nacionalnog bića – obzirom da je nelogično smatrati da bi se makedonski, crnogorski, bosanski i vojvođanski Srbi borili protiv svoje sopstvene nacionalne hegemonije. Dakle, stav KPJ je bio da čitava jedna nacija (srpska) ugnjetava sve ostale nacije i nacionalne manjine – pa stoga nakon revolucije mora da bude i adekvatno kažnjena u kolektivnom smislu − kao i da Vojvođani, Crnogorci, Makedonci i Bosanci ne pripadaju srpskom etnolingvističkom korpusu (ali da Dubrovčani, Dalmatinci i Istrani pripadaju hrvatskom, tj. u istarskom slučaju i slovenačkom ali nikako i italijanskom). KPJ je ovakvim stavovima faktički ne samo priznavala stvarnim i novoproklamovanim nacijama pravo na samoopredeljenje već, što je najbitnije, i pravo na nacionalno-teritorijalno otcepljenje i obrazovanje vlastite nacionalne nezavisne države. O kojim se konkretnim teritorijama radilo koje ostale nesrpske nacije imaju „pravo“ da otcepe od srpskog etnogeografsko-nacionalnog korpusa videli smo prilikom formiranja posleratne jugoslovenske federacije 1945.−1946. g., donošenja faktički konfederalnog (tzv. „grobarskog“) Ustava 1974. g., razbijanja jugoslovenske konfederacije 1991.−1995. g., rata na KosMetu 1998.−1999. g., etničkog čišćenja Republike Srpske Krajine (1995. g.) i KosMeta (nakon juna 1999. g.) i pokušaj zatiranja svega što je srpsko u nezavisnoj (Milovoj) Crnoj Gori nakon 2006. g. Zalaganje KPJ na svojoj Trećoj konferenciji 1924. g. za federalističko i republikansko preuređenje Kraljevine SHS konačno je realizovano nakon rata i to na principima i stavovima KPJ iz prve polovine dvadesetih godina kada je partija radila u ilegali (obzirom da je bila zakonski zabranjena zbog terorističkih aktivnosti protiv države).
Da bi se ostvarili ovako zacrtani očito antisrpski ciljevi, KPJ je logično podržavala sve antisrpske i antijugoslovenske pokrete formirane od strane nesrpskih naroda i narodnosti ali je takođe i nastojala da uspostavi prisnu saradnju sa njima. Obzirom da su Hrvati bili najbrojniji Jugosloveni posle Srba kao i da je njihova finansijsko-industrijska buržoazija bila najjača u Kraljevini logično je bilo da će KPJ podržati svakoliki vid hrvatskog separatizma i antisrpstva zarad razbijanja Kraljevine SHS/Jugoslavije što je KPJ i zvanično uvrstila u svoj partijski program kao dugoročni politički cilj[16]. Stoga nimalo ne začuđuje činjenica da u međuratnom periodu čak i u svojim javnim partijskim glasilima KPJ otvoreno podržava ideološki rasističko-nacističku antisrpsku (veliko) Hrvatsku revolucionarnu organizaciju (HRO), tj. ustaški pokret, formiranu 1929. g.[17] Tako je u zvaničnom „Organu Centralnog Komiteta Komunističke Partije Jugoslavije (Sekcije Komunističke Internacionale)“, kako tačno stoji u zaglavlju „organa“ − Proleteru u broju 28.-om iz decembra 1932. g. (dakle manje od dve godine pre ubistva kralja Aleksandra od iste te HRO) objavljen članak o podršci KPJ ustaškom pokretu. Prvi i glavni pasus tog članka glasi doslovce ovako:
„Komunistička Partija pozdravlja ustaški pokret ličkih i dalmatinskih seljaka i stavlja se potpuno na njihovu stranu. Dužnost je svih komunističkih organizacija i svakog komuniste da taj pokret potpomognu, organizuju i predvode. U isto vrijeme Komunistička Partija ukazuje na dosadašnje nedostatke i pogreške u tom pokretu, koje se razjašnjavaju tim da u pokretu dosada znatan uticaj igraju hrvatski fašistički elementi. (Pavelić-Perčec), kojima nije u interesu da protiv velikosrpske vojno-fašističke diktature razvijaju jedan Srbski masovni pokret, jer se boje da bi se takav pokret okrenuo ne samo protiv diktature nego i protiv njih i njihovih talijanskih gospodara. Zbog toga se oni ograničavaju na akcije malih odreda i metoda individualnog terora“.[18]
Ovakvo komunističko stanovište o komunističko-ustaškoj saradnji je bilo direktno inspirisano stavovima staljinističke Kominterne (pod direktnim i hegemonističkim rukovodstvom Gruzina Josifa Džugašvilija Staljina koji je sedeo u ruskoj Moskvi kao što je nakon 1945. g. u srpskom Beogradu sedeo Hrvat-Slovenac Tito) o rešavanju „nacionalnih“ pitanja širom Evrope što je značilo u praksi da svaki istinski ili isfabrikovani narod, tj. nacija, ima pravo na samoopredeljenje do konačnog otcepljenja (ali ne npr. u Staljinovoj Gruziji – Abhazija ili Južna Osetija). Stoga je pod njenim uticajem KPJ zauzela stav da je Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca bila „versajska tvorevina“ bez obzira na činjenicu da je hrvatski Zagreb proglasio ujedinjenje sa “Kraljevinom Srbijom i Crnom Gorom“ još za vreme samoga rata 23. novembra 1918. g., tj. još pre početka zasedanja međunarodne posleratne konferencije u Parizu i njegovim unaokolo dvorcima.[19] Suština ovakvog stava KPJ se ogledala u činjenici da je Politbiro partije usvojio zvanični stav da se Jugoslavija (kao „velikosrpska tvorevina“) ima razbiti što praktično znači da je svaki antisrpski savez legitiman i dobrodošao. Stoga preterano i ne začuđuje politika KPJ i njene NOVJ u Drugom svetskom ratu po pitanju otvorene ili prikrivene saradnje sa ustašama. O ovom fenomenu bismo izneli i jedan konkretan slučaj o dokumentovanoj saradnji ustaša i partizana na prostoru Gacke doline.
Gacka dolina kao i čitava Gacka oblast je dobila naziv po reci Gackoj a prostirala se od Medaka preko Gospića i Gorskog Kotara pa sve do Srpskih Moravica na severu nedaleko od granice sa Slovenijom, tj. Kranjskom. Na ovom prostoru su se nalazile italijanske, ustaške, partizansko-komunističke i četničke (Dinarska četnička divizija pod komandom bivšeg popa a ratnog vojvode Momčila Đujića) vojne formacije. Partizani sa sovjetskim vojnim oznakama su tokom čitavog ratnog perioda pokušavali vojnim udarima gerilskog tipa da preotmu ovu zonu od četnika (JVuO) Dinarske divizije ali im to nije polazilo za rukom i zbog toga što se lokalno srpsko (većinsko) stanovništvo uglavnom opredeljavalo za četnike a ne za partizane a jedan od glavnih razloga za ovakvo prestrojavanje je bila i vidljiva saradnja partizana sa koljačima Srba – hrvatskim ustašama, kao i činjenica da su partizanski odredi komunističkog Glavnog štaba Hrvatske svojim ponašanjem na terenu učestvovali u genocidnoj politici ustaškog Zagreba prema lokalnim Srbima. Upravo na ovim prostorima je i došlo za vreme Drugog svetskog rata do otvorene i nedvosmislene saradnje ustaša i partizana a jedan od klasičnih primera je slučaj kolaboracije na terenu između dva rođena brata Hrvata – Ive Rukavine, komandanta Glavnog štaba Hrvatske i Juce Rukavine, komandanta najzloglasnije ustaške bojne formacije – Crne legije.[20] O kakvoj konkretnoj vojnoj saradnji na terenu se u ovom slučaju radilo govori spomenuti izvor iz prve ruke kazujući da su komunističke formacije povučene na „narodni zbor“ u selo Kunić i to u trenutku kada 1.500 ustaško-koljačkih crnokošuljaša prodire preko Korduna i Like. Dakle, u trenutku kada jedan rođeni brat Hrvat prodire sa svojim koljačima da zatre sve što je Srpsko koliko se to može u datom momentu, u tom istom trenutku drugi brat Hrvat umesto da brani narod od pokolja svoje vojne formacije povlači sa pravca prodora formacija drugog brata na narodni sabor.
Evo šta konkretno piše o ovom događaju Mane Pešut:
„I dok su, partizanski heroji, igrali kolo i veselili se, dotle su ustaše nesmetano vršile svoj krvavi pir. Koliki je bio plen, lov na Srbe, videlo se najbolje po vrsti ubijanja. Plen je bio toliki, da ustaše nisu imale vremena po njihovom urođenom principu, žrtve najpre sadistički mučiti a potom ubijati, već su samo presecali vratove. Najveći zločin počinjen je u Tržiću i Primišlju a potom u Veljunu i Perjasici. Mnoge žrtve, koje nisu odmah umrle, prevezene su volovskom upregom na četničku teritoriju u Plaški, gde im je ukazana prva pomoć. Za celo vreme pokolja nije ispaljena ni jedna partizanska puška na ustaše“.[21]
Ovo svedočenje umnogome potseća na slučaj „Kragujevačkog oktobra“ iz 1941. g. kada su prema nekim kazivanjima nakon rata partizanske jedinice bukvalno šenlučile u obližnjem selu Divostinu za vreme streljanja civilnog stanovništva od strane Nemaca uz komunističko obrazloženje seljacima iz Divostina da onaj ko nije sa njima jeste protiv njih.[22]
KPJ i šiptarsko nacionalno pitanje u Kraljevini SHS/Jugoslaviji
KPJ je na svom Četvrtom kongresu u Drezdenu 1928. g. usvojila političke smernice o totalnom razrušavanju Kraljevine SHS. Što se tiče šiptarskog nacionalnog pitanja, ovom prilikom je konstatovano da jedna trećina svih Šiptara na Balkanu egzistira u okvirima Kraljevine SHS ali pod ugnjetačkim političkim režimom velikosrpske buržoazije. To što su jugoslovenski Šiptari imali sva prava kao i sve ostale etničke manjine u Jugoslaviji nije uzimano u obzir pogotovo činjenica da ti isti Šiptari (Albanci) nisu imali nikakva manjinska prava u susednoj Grčkoj koja ih nije čak ni priznavala da postoje kao etnička grupacija na svojoj državnoj teritoriji a koji su bili podvrguti sveopštoj etno-kulturološko-jezičkoj helenizaciji[23] (za razliku od Jugoslavije gde nije bilo politike srbizacije Šiptara). KPJ je po šiptarskom nacionalnom pitanju u Jugoslaviji zauzela jasan politički stav još od 1920.-ih godina koji se svodio na to da se šiptarsko nacionalno pitanje na Balkanu može sveobuhvatno rešiti samo političko-državnim ujedinjenjem jugoslovenskih Šiptara sa maticom Šipnijom (Albanijom) ali pod uslovom zajedničke borbe jugo-Šiptara sa KPJ protiv Kraljevine SHS/Jugoslavije. Stoga je KPJ dala otvorenu podršku iredentističko-separatističkom šiptarskom Kosovskom komitetu koji je delovao uz svesrdnu finansijsko-političku potporu iz Tirane i Rima a koji je organizovao i sprovodio terorističke upade na jugoslovensku teritoriju u zapadnoj Makedoniji i KosMetu a sve u cilju pripajanja ovih oblasti Albaniji. Svi srpski kolonisti koji su se naselili na KosMetu u međuratnom razdoblju (dobrovoljci iz Velikog rata, sirotinjske porodice iz Crne Gore, Like, Banije, Korduna, Hercegovine i Dalmacije) su za propagandnu (agitprop) KPJ bili „sluge velikosrpskr politike“ iako su dobijali uglavnom manje zemljišne posede koji nisu oduzimani od lokalnog šiptarkog življa.[24] Kosovski komitet je, inače, imao najtešnju saradnju kako sa vladom Albanije u Tirani tako i sa Musolinijevim fašističkim režimom u Rimu pomažući šiptarske odmetničke bande (kačake) u njihovim terorističkim napadima na jugoslovenske organe civilnih i vojnih vlasti kao i na pridošle srpske koloniste. Šta je bio konačni cilj Kosovskog komiteta jasno je iz memoranduma Bajrama Curija 1921. g. sovjetskom ambasadoru u Beču u kome se zahtevala sovjetska podrška stvaranju Velike Šipnije u koju bi ušle i jugoslovenske teritorije KosMet i zapadni delovi Vardarske Makedonije (manje-više bivši otomanski Kosovski i Bitoljski vilajet).
Zaključne napomene
U okviru zaključnih napomena možemo da konstatujemo da je Komunistička partija Jugoslavije od samog svog početka rada na političkoj sceni Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (od 1929. g. Kraljevina Jugoslavija) zauzela jasan i oštar antisrpski stav u svojim zvaničnim dokumentima, nastupima i javnom delovanju a što je direktan proizvod partijske programske politike koja je dobrim delom diktirana od strane Kominterne sa centralom u Moskvi. To se između ostalog može jasno uočiti i u partijskoj politici veštačkog formiranja do tada nepostojećih nacija, ali isključivo i samo odelitih od srpskog nacionalnog korpusa, što je takođe bilo proklamovano kao deo partijskog programa između dva svetska rata. Tako je na Trećem kongresu KPJ u Beču održanom od 17.-og do 22.-og maja 1926. g. formalno priznato postojanje „makedonske nacije“, ali nije i postojanje npr. „dalmatinske“, „dubrovačke“ ili „istarske“ nacije. U istom kontekstu je kao produkt Četvrtog zasedanja KPJ u Drezdenu novembra meseca 1928. g. izdata tzv. „Drezdenska rezolucija“ kojom se jasno tražilo rasturanje Jugoslavije na komunistički shvaćenoj nacionalnoj osnovi i formiranje nacionalnih država „ugnjetenih i obespravljenih nacija“: Slovenije, Hrvatske i Makedonije. Ovaj programski zahtev je ispunjen na tzv. „Drugom zasijedanju AVNOJ-a“ u bosanskom Jajcu 29. novembra 1943. g. sa ciljem da se nacionalna država srpske nacije svede na opseg Kneževine Srbije u periodu od Berlinskog kongresa 1878. g. pa do Balkanskih ratova 1912.−1913. g.
U cilju konkretnog sprovođenja u delo ovog partijskog programa a preko osvajanja vlasti u zemlji, KPJ je za vreme Drugog svetskog rata direktno i indirektno sarađivala sa svojim revolucionarnim vojnim formacijama (NOVJ) kako sa inostranim okupatorom tako i sa hrvatskim ustaškim pokretom. Nakon rata, a na osnovu zacrtane partijske politike iz predratnog perioda, vladajuća KPJ je u praksi realizovala osnovne odluke svoje partijske rezolucije u Drezdenu o razbijanju srpskog etnonacionalnog bića zarad, pre svega, stvaranja velike Hrvatske i legalizacije etnocida nad Srbima počinjenog na prostorima NDH 1941. g.−1945. g. Konačno, u vremenskom periodu totalnog razbijanja Jugoslavije i Srpstva nakon 1990. g., ostvareni su svi programski ciljevi antisrpske politike KPJ iz 1920.-ih godina pa se stoga ova politička organizacija i nemože drugačije nazvati nego Antisrpska partija Jugoslavije.
dr Vladislav B. Sotirović
Ex-univerzitetski profesor
Istraživač-saradnik Centra za geostrateške studije
Beograd
© Vladislav B. Sotirović 2024
[1] Na ovom kongresu u Vukovaru je ustvari došlo do preimenovanja već osnovane Socijalističke radničke partije Jugoslavije (komunista). SRPJ(k) je osnovana na kongresu u Beogradu od 20.-og do 23.-eg aprila 1919. g. i tom prilikom se ova novoosnovana poluboljševička partija jasno izjasnila za revolucionaran rad ali sa jakim elementima socijaldemokratskog delovanja. Za glavnog sekretara partije je tada izabran Filip Filipović. Partija je odmah stupila u novoosnovanu (marta 1919. g.) Treću komunističku internacionalu (Kominterna) u Moskvi. Na kongresu u Vukovaru naredne godine je od ove partije napravljena čista boljševička stranka po uzoru na Lenjinovu tako da su u programu nove KPJ ostali samo boljševički a izbačeni socijaldemokratski elementi. Po ovom novom boljševičkom programu jugoslovenski komunisti su se otvoreno zalagali za stvaranje sovjetske republike po uzoru na Lenjinovu sovjetsku Rusiju i Kunovu Mađarsku, tj. za „Sovjetsku Republiku Jugoslaviju“ preko diktature proletarijata u vidu sovjeta, tj. boljševičkih veća. Ovakva prva sovjetska republika na tlu Jugoslavije je osnovana od strane KPJ i Josipa Broza Tita u jesen 1941. g. sa centrom u Užicu (tzv. „Užička Republika“) koja se održavala uz pomoć „crvenog terora“ i masovnih ubistava građana Užica i njegove okoline a koji se nisu slagali sa ideologijom i politikom KPJ. O boljševičkom teroru u Užicu 1941. g. postoji relevantna arhivska i foto dokumentacija uključujući i svedočenja preživelih: npr. [Sergije M. Živanović, Treći srpski ustanak, knjiga treća, Novi pogledi, Kragujevac, 2000, str. 19−24].
[2] U Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca nakon ujedinjenja nijedan narod nije imao apsolutnu većinu (isto kao i u Brozovoj Jugoslaviji). Najbrojnija nacija su bili Srbi (4,704,876, tj. 39%), zatim Hrvati (2,889,102, tj. 23,9%), Slovenci (1,023,588, tj. 8,5%), muslimani kao veroispovesna grupa (756,656, tj. 6,3%), makedonski Sloveni (630,000, tj. 5,3%), Nemci (512,207, tj, 4,3%), Šiptari (483,871, tj. 4,0%), Mađari (472,079, tj. 3,9%), Rumuni (183,563, tj. 1,6%), Turci (143,453, tj. 1,2%), Italijani (11.630, tj. 0,1%), itd. Sve u svemu, u čitavoj Kraljevini SHS je 1921. g. živelo 12,055,715 stanovnika [Branko Petranović, Istorija Jugoslavije, 1918−1988, knjiga prva, NOLIT, Beograd, 1988, str. 32]. Nešto drugačije rezultate za godinu 1918.-tu daje Ivo Banac: [Ivo Banac, The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics, Cornell/Ithaca/London, 1984, p. 58].
[3] Klasično-standardizovani titoističko-falsifikatorski stereotip o karakteru i ulozi KPJ u predratnom, ratnom i posleratnom razdoblju, kao o „antifašističkom pokretu“, koji je uživao „ogromno poverenje i popularnost od strane naroda“, itd. je npr. zastupljen, pored već navedene trilogije Branka Petranovića, i u knjizi [Miodrag Zečević, Jugoslavija 1918−1992. Južnoslovenski državni san i java, Prosveta, Beograd, 1994]. Karakteristično je za ove dve, kao i za mnoge druge njima slične, monografije da su pisane bez navođenja ijednog jedinog istorijskog izvora a kamoli dokumentacije koja potiče iz različitih izvora i arhiva a odnosi se na istu stvar, tj. događaj ili problematiku.
[4] Najbliži saradnici Josipa Broza Tita (genseka KPJ od 1937. g. najpre privremeno a od 1939. g. zvanično) bili su Edvard Kardelj (Slovenac), Vladimir Bakarić (Hrvat), Andrija Hebrang (Hrvat) i Milovan Đilas (Crnogorac) koji su u svojim propagandnim teorijskim teksovima kao i političkim proglasima faktički poistovećivali „velikosrpsku buržoaziju“ sa samim srpskim narodom u celini [Dušan T. Bataković, Kosovo i Metohija. Istorija i ideologija, Čigoja štampa, Beograd, 2007, str. 136]. O Titu i njegovim najbližim saborcima i saradnicima vidi u [Jože Pirjevec, Tito i drugovi, I−II, Laguna, Beograd, 2013].
[5] Branko Petranović, Istorija Jugoslavije 1918−1988, prva knjiga, NOLIT, Beograd, 1988, str. 157.
[6] O masovnim organizovanim i sadističkim pokoljima Srba u Nezavisnoj državi Hrvatskoj od strane državnih vlasti, naoružanih hrvatskih i muslimanskih formacija i rimokatoličke crkve vidi u [Marko Aurelio Riveli, Nadbiskup genocida. Monsinjor Stepinac, Vatikan i ustaška diktatura u Hrvatskoj, 1941−1945, Jasen, Nikšić, 1999; Marco Aurelio Rivelli, Ia genosido occulte Etat independent de Croatie 1941−1945, Tosana, I Age d Homme, 1998; ND Hrvatska-Država genocida, Dveri srpske-Časopis za nacionalnu kulturu i društvena pitanja, god. XIII, broj 47−50, Beograd, 2011; Vuksan M. Cerović, Velika zavera, I−II, Elit, Beograd, 1994; Viktor Novak, Magnum Crimen. Pola vijeka klerikalizma u Hrvatskoj, Zagreb, 1948]. Međutim, iako je postojao i još uvek postoji ogroman broj dokumentovanih dokaza o ovom etnocidu nad Srbima jugoslovenska komunistička vlast je nakon 1945. g. sve uradila da se ovi zločini na izučavaju i ne spominju u javnosti i školskim programima pored direktnog uništavanja i samih dokaza. Tako je logor smrti Jasenovac smišljeno i sistematski demoliran, pretvoren u livadu za ispašu stoke a na njegovom mestu postavljen sramni spomenik izrugivanja žrtvama pokolja u obliku ogromnog spomenika sa četiri ustaška slova “U” (navodno raspukla ruža) koja gledaju na sve četiri strane sveta kao simbol univerzalne pobede hrvatskog rasističkog nacizma. O direktnoj sprezi hrvatskih ustaša i Brozove KPJ i NOVJ iz ratnog perioda u cilju rešavanja srpskog pitanja u NDH indirektno govori i slučaj od 31.-og jula 1966. g. na otvaranju Mauzoleja i spomen obeležja žrtvama jasenovačkog logora (tek 1966. g.!). Naime, kao jedna od zvanica i ujedno predstavnik vlasti SR Hrvatske na ovoj ceremoniji bio je prisutan i predsednik Sabora SR Hrvatske – Stevo Krajačić, inače jedan od Brozovih najpoverljivijih saradnika. Kada se ceremonija otvaranja završila, a misleći da su mikrofoni isključeni, Krajačić se okrenuo srpskim borcima rekavši im doslovce: “Ovdje smo vas premalo pobili”. Međutim, na Krajačićevu (i Brozovu) žalost mikrofoni nisu bili isključeni tako da je nakon nastalog skandala Krajačić bio prisiljen da podnese ostavku. Inače, Josip Broz Tito za vreme od čitavih 35 godina svoje vladavine u Jugoslaviji nije našao za shodno da ni jedanput poseti niti Jasenovac niti bilo koje drugo masovno stratište Srba u NDH.
[7] Prema podacima Andre i Žan Selera u SR Hrvatskoj je 1981. g. bilo 3,455,000 Hrvata i 532,000 Srba pored 25,000 Mađara, 25,000 Slovenaca i 379,000 „Jugoslovena“ [André Seller, Jean Seller, Atlas des peuples d’Europe centrale, Paris, 1991, pp. 143−166]. Treba naglasiti da se većina tzv. „Jugoslovena“ sa popisa stanovništva iz 1981. g. na sledećem popisu 1991. g. za vreme rasturanja Brozove Jugoslavije izjasnila kao Srbi.
[8] O kulturno-istorijskom i etnopolitičkom karakteru nezavisne Dubrovačke Republike vidi u [Lazo M. Kostić, Nasilno prisvajanje dubrovačke kulture. Kulturno-istorijska i etnopolitička studija, privatno izdanje, Melburn, 1975].
[9] O ličnosti Josipa Broza Tita vidi u [Vladimir Adamović, Tri diktatora: Staljin, Hitler, Tito. Psihopolitička paralela, Informatika, Beograd, 2008, str. 445−610]. Publikovana arhivska dokumenta o političkom delovanju Josipa Broza Tita koja se ne citiraju od strane titoističkih istoričara su izdata u zbirci dokumenata [Pero Simić, Zvonimir Despot, Tito. Strogo poverljivo. Arhivski dokumenti, Službeni glasnik, Beograd, 2010]. Tako se ovde između 242 dokumenta iz domaćih arhiva mogu pronaći i oni koji nedvosmisleno govore da je genseku KPJ osvajanje vlasti bilo daleko važnije od borbe protiv okupatora kao i u tom kontekstu otvorena ponuda za kolaboraciju sa nemačkim nacistima.
[10] „Proclamation by the National Council of the unification of the State of Slovenes, Croats and Serbs with the Kingdom of Serbia and Montenegro”, Zagreb, November 23rd, 1918 u [Snežana Trifunovska (ed.), Yugoslavia Through Documents. From its creation to its dissolution, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London, 1994, pp. 151−153].
[11] “Proclamation of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes”, Belgrade, December 1st, 1918 u [Snežana Trifunovska (ed.), Yugoslavia Through Documents. From its creation to its dissolution, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London, 1994, pp. 157−160].
[12] Hrvatskim političarima je tog novembra 1918. g. ujedinjenje sa pobedničkom Srbijom bilo preko potrebno iz dva krucijalna razloga: 1) da bi Hrvatsku i Hrvate sa poražene preveli na pobedničku stranu i tako izbegli plaćanje ogromnih ratnih reparacija, tj. ratne otštete, za zločine i materijalnu štetu koju su počinili u Srbiji za vreme austrougarske okupacije 1915. g.−1918. g. kao i za vreme borbi u zapadnoj Srbiji 1914. g., i 2) da bi mogli da upotrebe srpsku vojsku za odbranu istočnog Jadrana od legitimne italijanske okupacije i aneksije dela jadranske obale nakon rata a na osnovu Londonskog ugovora od 26. aprila 1915. g. između Italije i Sila Antante (Velike Britanije, Francuske i carske Rusije). Stoga je zagrebačko Narodno vijeće i zvanično pozvalo vojsku Kraljevine Srbije da u novembru 1918. g. pređe reku Drinu. Zagreb je pod „ujedinjenjem“ podrazumevao političko sjedinjavanje dve nezavisne države, tj. Države Slovenaca, Hrvata i Srba i tadašnje proširene Kraljevine Srbije sa Vardarskom Makedonijom i Crnom Gorom s tim što se u Zagrebu neopravdano smatralo da je Država Slovenaca, Hrvata i Srba zasnovana na tzv. „hrvatskom povijesnom pravu“ pa je stoga i zvanična zastava te države bila hrvatska trobojnica (bez šahovnice). Treba napomenuti i to da su u toj državi Srbi bili najbrojniji narod. O stvaranju Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca vidi u [Vladislav B. Sotirović, Creation of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes, 1914−1918, Vilnius University Press, Vilnius, 2007].
[13] Ideju o stvaranju ujedinjene katoličke provincije Južnih Slovena u okviru Austro-Ugarske je zvanično istakla grupa od 33 južnoslovenska narodna delegata tzv. „Jugoslovenskog kluba“ u bečkom Parlamentu 30. maja 1917. g. Oni su tada, naime, tražili ujedinjenje Slovenaca, Hrvata i Srba u jedinstveno i autonomno „državno tijelo“ pod „žezlom Habzburško-lorenske dinastije“ dajući ovoj političkoj ideji izrazito katolički i prohabzburški karakter ali i antinemačko-mađarski sobzirom da je suština ove ideje bila u tome da se Austro-Ugarska kao dualistička (nemačko-mađarska) monarhija preuredi na trijalističkim osnovama. Drugim rečima, pored austrijskih i mađarskih zemalja postojale bi i južnoslovenske zemlje kao konstitutivni element sa administrativnim centrom u Zagrebu. Nije teško zaključiti da se iza ove treće federalne jedinice u suštini krila ideja o velikoj i ujedinjenoj Hrvatskoj u okvirima preuređene i preimenovane posleratne Habsburške Monarhije [“Declaration of the ‘Yugoslav Club’”, Vienna, May 30th, 1917, Snežana Trifunovska (ed.), Yugoslavia Through Documents. From its creation to its dissolution, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London, 1994, p. 140] preuzeto iz knjige zbirke dokumenata [Ferdo Šišić, Dokumenti o postanku Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca 1914−1919, 1920, str. 94].
[14] Ovde je od najbitnijeg značaja nedvosmisleno Markovićevo, tj. komunističko, priznanje da Srbi i njihova buržoazija u Kraljevini SHS i Kraljevini Jugoslaviji nisu imali ekonomsko-finansijsku dominaciju već su to imali upravo Hrvati i Slovenci preko svojih nacionalnih buržoazija koje su se obogatile za vreme rata i tako finansijski ojačane ušle na novostvoreno jugoslovensko tržište. Tako je u međuratnoj Jugoslaviji najjači finansijski zavod bila Prva hrvatska štedionica. Međutim, propaganda KPJ nije nikada insistirala na borbi protiv hrvatskih i slovenačkih finansijskih i privrednih „eksploatatorskih“ krugova koji eksploatišu druge nacije u prvoj Jugoslaviji. Takođe, opšte je poznata stvar da je čitava ekonomija Brozove Jugoslavije bila asimetrično konfederalizovana tako da su „otomanski“ delovi Jugoslavije bili samo prošireno tržište i sirovinska baza za preduzeća iz SR Slovenije i SR Hrvatske što je rezultiralo i time da je životni standard u Sloveniji i Hrvatskoj bio veći u odnosu na opšti jugoslovenski prosek. Tako je životni standard u Sloveniji u odnosu na taj jugoslovenski prosek iz 1991. g. bio tri puta veći ali u odnosu na Kosovo i Metohiju je bio čak veći za osam puta. Treba se potsetiti i na činjenicu da je slovenačko tržište bilo skoro potpuno a hrvatsko dobrim delom zatvoreno za proizvode iz Srbije dok su se slovenački i hrvatski proizvodi u Srbiji prodavali po principu „tržišne ekonomije“.
[15] Na primer, videti akt ujedinjenja Crne Gore sa Srbijom [“Resolution of the Great National Assembly of the Serbian people in Montenegro concerning unification of Montenegro with Serbia”, Podgorica, November 26th, 1918, Snežana Trifunovska (ed.), Yugoslavia Through Documents. From its creation to its dissolution, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London, 1994, pp. 153−156].
[16] Ideju jugoslovenskih komunista o nužnom razbijanju Kraljevine SHS/Jugoslavije je prihvatila i Kominterna u Moskvi čija je sekcija bila i KPJ što je ozvaničeno na Kominterninom Petom kongresu koji je održan jula meseca 1924. g. u Moskvi. Ovom prilikom je usvojena i izdata posebna rezolucija o nacionalnom pitanju u Jugoslaviji a čija je okosnica bila zahtev za izdvajanjem Hrvatske, Slovenije i Makedonije iz sastava Kraljevine nakon čega bi se sve tri pretvorile u nezavisne nacionalne države. Istom tom prilikom je Hrvatska republikanska seljačka stranka (HRSS) od samog Staljina označena kao napredno-revolucionarna partija sa kojom naravno jugoslovenski komunisti treba da sarađuju. Ovde je neophodno naglasiti da ovom kominternovskom rezolucijom nije predviđen izlazak Bosne i Hercegovine i Crne Gore iz sastava Jugoslavije niti su određene granice „Slovenije“, „Hrvatske“ i „Makedonije“ pa je stoga praktično ostavljeno domaćim jugoslovenskim komunistima da sami reše pitanje državno-republičkih granica na jugoslovenskom tlu što je konačno i urađeno 1945. g.−1946. g. zajedno sa proklamovanjem i dve nove nacije: „Crnogoraca“ i „Muslimana“. KPJ je te 1924. g. prihvatila i kominternovsku politiku o pravima naroda na samoopredeljenje do konačnog teritorijalno-fizičkog otcepljenja od postojećih i međunarodno priznatih država što je u jugoslovenskom slučaju sprovedeno u praksu od 1991. g. do 2008. g. Pod direktnim uticajem Kominterne jugoslovenski komunisti su usvojili zvanični stav da je Kraljevina SHS/Jugoslavija veštačka versajska tvorevina što je samo opravdavalo već usvojene političke smernice KPJ o razbijanju Jugoslavije. Konačno, KPJ je na svom Četvrtom kongresu od 6. do 12.-og novembra 1928. g. u Drezdenu (održanom u zgradi partijske škole Komunističke partije Nemačke „Roza Luksemburg“) konačno politiku razbijanja Kraljevine SHS/Jugoslavije uvrstila u zvanični partijski program [Dušan T. Bataković, Kosovo i Metohija. Istorija i ideologija, Čigoja štampa, Beograd, 2007, str. 134]. Tom prilikom je izdata i posebna tzv. „Drezdenska rezolucija“ kojom KPJ poziva jugoslovenski proletarijat da se u nastupajućem ratu zapadnih imperijalističkih buržoazija protiv SSSR-a bori za poraz vlade Kraljevine SHS, tj. za likvidaciju „sadanje imperijalističke države SHS, za punu nacionalnu nezavisnost ugnjetenih nacija, za svrgavanje buržoazije, za radničko-seljačku vlast i za uspostavu Balkanske federacije radničko-seljačkih republika“ [Branko Petranović, Istorija Jugoslavije 1918−1988, prva knjiga, NOLIT, Beograd, str. 160]. Ovde treba obratiti i naročitu pažnju na činjenicu da tekst Drezdenske rezolucije u lingvističkom smislu reči odiše rečnikom standardizovanog hrvatskog književnog jezika što dosta govori i o samom karakteru rukovodstva KPJ koje je i sročilo rezoluciju. Jugoslovenski komunisti su u svojoj antijugoslovenskoj i pre svega antisrpskoj mržnji išli čak dotle da je Milan Gorkić (tj. Josip Čižinski – od druge polovine 1932. g. privremeni gensek KPJ postavljen direktno od strane Kominterne) izjavljivao aprila 1929. g. da u slučaju ustanka u Hrvatskoj KPJ mora da pravi „privremeni strateški sporazum sa stranim imperijalizmom“ na šta se mislilo na Musolinijevu Italiju i Hortijevu Mađarsku kojima bi se čak ustupile i neke oblasti Kraljevine Jugoslavije zarad uništenja glavne političke opasnosti, tj. režima „velikosrpske hegemonije“ [Branko Petranović, Momčilo Zečević, Agonija dve Jugoslavije, Beograd, 1991, str. 191]. Jugoslovenski komunisti su bili u toku Drugog svetskog rata dosledni ovim Gorkićevim smernicama pa su tako zdušno sarađivali kako sa nemačkim okupatorom tako i sa Pavelićevim ustašama [Mihajlo P. Minić, Rasute kosti (1941−1945), Detroit, SAD, 1965; Klaus Šmider, Partizanski rat u Jugoslaviji 1941−1945, 2005].
[17] Milan Gorkić je odmah po uvođenju Šestojanuarske diktature 1929. g. kao gensek KPJ sugerisao članstvu partije da se u slučaju ustanka u Hrvatskoj sklopi „privremeni sporazum sa stranim imperijalizmom“, odnosno, da se Italiji i Mađarskoj ustupe određeni delovi državne teritorije Kraljevine Jugoslavije kako bi se ostvario glavno politički cilj partije – razbijanje Jugoslavije. [Dušan T. Bataković, Kosovo i Metohija. Istorija i ideologija, Čigoja štampa, Beograd, 2007, str. 135].
[18] Tekst je štampan na latinici a svi brojevi Proleter-a se čuvaju u Arhivu CK SKJ u Beogradu.
[19] Kao što je već navedeno, vidi [„Proclamation by the National Council of the unification of the State of Slovenes, Croats and Serbs with the Kingdom of Serbia and Montenegro”, Zagreb, November 23rd, 1918 u Snežana Trifunovska (ed.), Yugoslavia Through Documents. From its creation to its dissolution, Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht/Boston/London, 1994, pp. 151−153].
[20]Mane M. Pešut, Revolucija u Lici 1941−1945, izdanje autora, Bilefeld, Nemačka, 1966. Mane Pešut je bio komandant bataljona Dinarske četničke divizije. Nakon rata je emigrirao u Nemačku gde je napisao spomenutu knjigu koja je istorijski izvor prvog reda obzirom da ju je pisao očevidac. Pešut je u Nemačkoj uređivao časopis Beli orlovi.
[21] Isto, str. 181−217.
[22] O kragujevačkoj krvavoj bajci iz oktobra 1941. g. videti svedočenje u [Miodrag Beljaković, Pod oblacima Srbije, Drugo dopunjeno izdanje, Jefimija, Kragujevac, 2004, str. 105−119].
[23] Videti opširnije u [Hugh Poulton, The Balkans. Minorities and States in Conflict, Minority Rights Publications, London, 1994, pp. 173−192].
[24] Kosta Čavoški, “Komunistička partija Jugoslavije i kosovsko pitanje”, Radovan Samardžić i drugi, Kosovo i Metohija u srpskoj istoriji, Društvo za čuvanje spomenika i negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije do 1918. godine u Beogradu−SKZ, Beograd 1989, str. 361−381; Istorijski arhiv KPJ, partijska dokumentacija, I−II, Beograd, 1949.
